Kurkumina – klucz do młodości?

Przeczytaj oryginalny artykuł dr hab. n. med. Magdaleny Gorskiej-Ponikowskiej

Odpowiednia i zbilansowana dieta jest podstawą dobrego samopoczucia i zdrowia. Nieprawidłowe żywienie, palenie papierosów oraz niska aktywność fizyczna to triada prowadzącą do patogenezy przewlekłych chorób niezakaźnych, takich jak choroby sercowo-naczyniowe, cukrzyca, otyłość, czy nowotwory. Liczne badania naukowe wskazują, iż zmieniając tryb życia i sposób żywienia można zmniejszyć ryzyko występowania przewlekłych chorób niezakaźnych.

Wiele naturalnych składników roślin jest podstawą medycyny komplementarnej i alternatywnej. W kręgu zainteresowań dzisiejszych naukowców również jest wiele naturalnych roślin. Dieta śródziemnomorska bogata w oliwę z oliwek, warzywa oraz owoce jest modelowym sposobem żywienia w prewencji wielu chorób, szczególnie sercowo-naczyniowych oraz cukrzycy. Sekretem są składniki odżywcze zawarte w produktach dobrej jakości.

Jedną z najważniejszych grup związków działających dobroczynnie nasz organizm są polifenole. Nazwa polifenole odnosi się do związków o budowie aromatycznej (pierścieniowej), które zawierają liczne grupy hydroksylowe –OH. To właśnie te grupy odpowiedzialne są za działanie zmiatające wolne rodniki, czyli działanie antyoksydacyjne.

Najbardziej znanymi polifenolami są te zawarte w zielonej herbacie, czerwonym winie, czy też pozyskiwana z kłączy ostryżu długiego (kurkuma, łac. Curcuma longa) kurkumina.

Kurkuminę na co dzień stosujemy jako przyprawę znaną pod nazwą angielską turmeric lub popularnie kurkuma. Jest składową indyjskiej przyprawy curry, a także znajduje zastosowanie jako barwik spożywczy na przykład dla margaryny lub musztardy. 

Prewencyjne i dobroczynne działanie kurkuminy wynika z jej właściwości antyoksydacyjnych. Wolne rodniki,produkty fizjologicznego metabolizmu oprócz roli sygnalizacyjnej, w nadmiarze są źródłem stresu nitro-oksydacyjnego. Jest wiele dowodów na udział reaktywnych form tlenu i azotu w progresji nowotworów, chorób neurodegeneracyjnych, cukrzycy, nadciśnienia i innych.

Ostatnio, dobroczynne właściwości kurkuminy zaczęto również doceniać w kosmetologii. 

Zabiegi kurkuminowe stosowane zewnętrznie na skórę redukują ilość wolnych rodników w skórze i mogą być z powodzeniem stosowane w leczeniu dermatoz, czy też w walce z procesami starzenia się skóry. Kosmetyki z kurkuminą działają przeciwzapalnie, antybakteryjnie, łagodząco oraz rozjaśniająco. Stąd, preparaty kosmetyczne i specjalistyczne zabiegi na bazie kurkuminy zmniejszają objawy trądziku i stanów zapalnych, egzemy, łuszczycy, a także wyrównują koloryt skóry i nadają jej złocisty blask.

Co więcej, kosmetyki z kurkuminą działają fotoprotekcyjnie. Chronią jednak nie tylko przed szkodliwym skutkiem promieniowania UV, ale również przed niedocenianym, bardzo szkodliwym promieniowaniem niebieskim HEV. Promieniowanie HEV emitowane jest przez powszechnie używane smartfony, laptopy, telewizory, jest więc ważnym czynnikiem ryzyka dla chorób nowotworowych skóry, jak również przyspiesza jej starzenie.

Czy każdy kosmetyk z kurkuminą zadziała tak samo skutecznie? Nie. Kurkumina jest związkiem wykazującym słabą rozpuszczalność w wodzie, a tym samym małą biodostępność. Dlatego bardzo ważne jest wykorzystywanie technologii i wiedzy medycznej przy opracowaniu formulacji kremów. Jednym ze sposobów, aby kurkumina mogła zostać efektywnie wykorzystana i przeniknąć wgłęb skóry, jest sprzężenie jej z biokompatybilnym nośnikiem.